Masz pomysł i szukasz inwestora – jak chronić swoją własność intelektualną?

Obecnie nie ulega już wątpliwości, że wytwory ludzkiego intelektu mają taki sam status jak każdy inny towar czy usługa dostępna na rynku.  Własność intelektualna podlega wycenie, utwory czy przedmioty prawa własności przemysłowej (patenty, znaki towarowe, wzory przemysłowe i inne) mogą być sprzedawane, najmowane, wnoszone jako aport do spółek. 

 

Ale jak ochronić swój pomysł jeśli w grę wchodzi pozyskanie inwestora dla sfinansowania swojej koncepcji? Klucz do sukcesu to właściwe zdefiniowanie co się kryje za pomysłem – czy jest to innowacyjny produkt? A może rewolucyjna aplikacja mobilna? Tylko prawidłowe określenie tego, co chcemy chronić pozwoli na dobór skutecznych mechanizmów prawnych. 

 

Problematyka ochrony koncepcji czy pomysłu jest niezwykle rozbudowana i wielowątkowa. W zależności czy pomysł będzie wypełniał przesłanki jednego z przedmiotów prawa własności przemysłowej (patentu, wzoru przemysłowego, wzoru użytkowego) czy utworu w grę może wchodzić ochrona prawnoautorska, prawa własności przemysłowej, cywilnoprawna czy zwalczania nieuczciwej konkurencji.  Możliwości działania jest wiele, jednak przede wszystkim trzeba sobie zdać sprawę z tego, co chcemy chronić – kolejnym krokiem jest dobór odpowiednich narzędzi prawnych.

 

Patent? Utwór? A może wzór przemysłowy? Rodzaj ochrony prawnej zależy od tego co kryje się za pomysłem

W powszechnej świadomości bardzo głęboko zakorzeniła się świadomość, że większość wytworów ludzkiego intelektu można opatentować. Pomysł będzie chroniony a potencjalny inwestor nie będzie mógł go  wykorzystać.  Trzeba pamiętać, że nie zawsze jest to możliwe!

 

Jeśli pomysł spełnia przesłanki uzyskania patentu czy innego prawa własności przemysłowej (znaku towarowego, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa ochronnego na wzór przemysłowy) – wówczas dla jego ochrony warto jest złożyć wniosek o przyznanie właściwego prawa ochronnego jeszcze przed rozpoczęciem negocjacji z inwestorem.  

 

Chcąc natomiast powołać się na prawnoautorską ochronę pomysłu to przed wszystkim mieć na uwadze, że prawo autorskie nie chroni pomysłu. Ochronie podlega dopiero jego wyrażenie – uzewnętrznienie – jednak pod warunkiem, iż nosi również cechy utworu. 

 

Pomysł jako tajemnica przedsiębiorstwa?  

 

Przy spełnieniu warunków określonych w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, pomysł może być zakwalifikowany jako tajemnica przedsiębiorstwa, dzięki czemu zyskuje ochronę przewidzianą w tejże ustawie.

 

Legalną definicję  tajemnicy przedsiębiorstwa zawiera art. 11 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji:

„art. 11

(…)

2. Przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.”

 

Trzeba mieć również świadomość, iż niezależnie od sankcji umownych, naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa to czyn nieuczciwej konkurencji, za co grożą m.in. sankcje finansowe. 

 

Tajemnica przedsiębiorstwa ma z założenia pomóc przedsiębiorcy w ochronie tych wartościowych innowacji, informacji, które nie kwalifikują się jednak pod ochronę prawnoautorską czy prawa własności przemysłowej. 

 

Sama tajemnica przedsiębiorstwa to informacja, która ma wartość gospodarczą, nie jest ujawniona do wiadomości publicznej a przedsiębiorca przy zachowaniu należytej staranności podjął niezbędne działania w celu zachowania jej w poufności.

 

Co istotne, do zakresu tajemnicy przedsiębiorstwa, w wyniku nowelizacji ustawy z 2018r., wprost zakwalifikowano również zbiór informacji, które samodzielnie mogą być powszechnie znane osobom z danej branży, to już ich odpowiednie zestawienie w unikalny sposób może stanowić konkretną  wartość gospodarczą dla przedsiębiorcy.  Wówczas, jeśli przedsiębiorca podejmie należyte działania w celu zachowania go w poufności – choćby zawierając umowę o zachowaniu poufnością- zbiór informacji będzie stanowił tajemnicę przedsiębiorstwa. 

 

Jeśli szukasz gotowych rozwiązań prawnych dla przedsiębiorców to sprawdź naszą ofertę tutaj.

 

Umowa NDA – zadbaj o ujawniany pomysł przed rozpoczęciem negocjacji z inwestorem

 

W swojej praktyce bardzo często obserwuję podstawowy błąd popełniany przez wiele osób – chcąc zachęcić inwestora do współpracy już na wstępie ujawniają swój pomysł na konkretne przedsięwzięcia, działania.  Oczywiście do oceny czy podjęcie współpracy będzie dla obu zainteresowanych korzystne oraz na jakich warunkach – konieczne będzie ujawnienie pomysłu. 

 

Instrumentem prawnym, powiązanym ściśle z tajemnicą przedsiębiorstwa, jest umowa o zachowaniu poufności. Prawidłowo sformułowana pozwala na skuteczną ochronę wiedzy czy innowacji a jednocześnie umożliwia bezpieczne prowadzenie negocjacji z potencjalnym inwestorem. 

 

O tym, jakie elementy powinna zawierać umowa o zachowaniu poufności (non-discousure agreement) pisałam tutaj.

 

Zadbaj o bezpieczeństwo informacji, ogranicz krąg osób 

 

Negocjacje z inwestorem nie zawsze odbywają się podczas spotkań osobiście, zwłaszcza w obecnych okolicznościach. Dlatego też rekomenduję by zwrócić szczególną uwagę w jaki sposób ujawniany jest pomysł. Do komunikacji wykorzystywane są e-maile, platformy do przeprowadzania wideokonferencji a czasem nawet komunikatory udostępniane przez media społecznościowe.  Korzystając z niezabezpieczonych kanałów przepływu informacji zwiększamy ryzyko, że pomysł, koncepcja o której rozmawiamy z potencjalnym inwestorem może wycieknąć do osób trzecich.  W takiej sytuacji ryzykujemy fiaskiem przedsięwzięcia – zarówno w kontekście pozyskania inwestora jak i ochrony samego pomysłu.

 

Korzystasz z sieci do kontaktu z potencjalnym inwestorem? Zweryfikuj osoby, którym ujawniasz swoje rozwiązania oraz przede wszystkim zwróć uwagę na bezpieczeństw. Cyberbezpieczeństwo.

 

Logujesz się do sieci w hotspocie? Ujawniasz pomysł za pomocą niezabezpieczonych komunikatorów czy platform do organizowania wideokonferencji? W ten sposób ryzykujesz, że pomysł zostanie pozyskany przez osoby trzecie. Dodatkowo, jeśli nie zadbasz o zawarcie choćby umowy o poufności – nieuczciwy inwestor może z łatwością skopiować i wykorzystać Twój pomysł.

 

Potencjalny inwestor wspólnikiem w spółce – na co należy zwrócić uwagę? 

 

Jeśli zdecydujesz się założyć spółkę z potencjalnym inwestorem niezwykle istotne jest prawidłowe sformułowanie umowy spółki – tak, by wnoszący do spółki swoją wiedzę/ pomysł nie został w krótkim czasie wykluczony.  Przy tworzeniu umowy należy zwrócić uwagę na uprawnienia nowego wspólnika/ inwestora,  sposobu podejmowania decyzji. Ważne by realny wpływ na spółkę mieli wspólnicy założyciele. 

 

Stosowane przez nas niestandardowe, dedykowane umowy spółki z o.o. pozwalają na skuteczne zabezpieczenie praw wspólników założycieli i realny wpływ na decydowanie o sprawach spółki. Dzięki naszej umowie nie musisz obawiać się, że stracisz kontrolę nad swoja spółką.